Với người Việt Nam, ngày Tết thanh minh gắn với nghi lễ tảo mộ, để sửa sang lại phần mộ của gia tộc cho khang trang, sạch sẽ hơn. Vì thế, đây cũng là dịp để mọi người tri ân, tưởng nhớ những người thân đã mất. Ngoài việc chuẩn bị mâm cúng đầy đủ thì những bài văn khấn đúng cũng quan trọng để bày tỏ lòng thành kính tổ tiên cũng như giúp gia đình may mắn, làm ăn suôn sẻ hơn. Cùng xem các bài văn khấn ngày Tết thanh minh dưới đây của Xem ngày hoàng đạo.
TẾT THANH MINH ĐƯỢC HIỂU NHƯ NÀO?
Tết Thanh Minh là một sự kiện tâm linh quan trọng của người Việt, là dịp mà mọi người thể hiện lòng biết ơn và kính trọng đối với tổ tiên, tuân theo đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Thời gian diễn ra Tết Thanh Minh không có ngày cố định, thường bắt đầu từ ngày 4 đến 5/4 và kết thúc vào khoảng ngày 20 đến 21/4 theo lịch Dương lịch. Trong năm 2024, Tết Thanh Minh rơi vào thứ Tư, ngày 5/4.
Trong dịp này, con cháu quy tụ về thăm mộ phần của ông bà tổ tiên, chung tay dọn dẹp và sắp xếp mâm cúng cơm tươm tấp. Họ dành những tâm huyết và lòng thành kính để dâng tặng lễ vật, cầu mong một năm mới bình an, khỏe mạnh.
Nguồn gốc của Tết Thanh Minh liên quan đến hệ thống 24 tiết khí của phương Đông, bắt đầu sau ngày lập Xuân 45 ngày và sau Đông chí 105 ngày. Tết Thanh Minh kéo dài khoảng 15 đến 16 ngày, với ngày đầu tiên được gọi là Tết Thanh Minh, mang ý nghĩa về khí trời mát mẻ, quang đãng.
Ý nghĩa của ngày Tết Thanh Minh không chỉ là để tưởng nhớ và tri ân đến những người thân đã khuất mà còn thể hiện qua việc tảo mộ. Trong truyền thống Việt Nam, đây là thời điểm quan trọng để sửa sang và làm đẹp lại nghĩa trang gia đình, tạo nên không khí trang nghiêm và sạch sẽ cho nơi nghỉ ngơi của tổ tiên.
Vào dịp Tết Thanh Minh, mọi gia đình chuẩn bị dụng cụ cần thiết và dành thời gian đến nghĩa trang, nơi nghỉ ngơi của người thân đã khuất. Các hoạt động như dọn dẹp mộ phần, xây đắp mộ chưa hoàn thành, cắt tỉa cỏ, và làm cho mộ trở nên gọn gàng được thực hiện. Điều này là để thể hiện lòng tôn kính và quan tâm đối với người đã qua đời.
Các mộ phần đã xây dựng sẽ được quét dọn, làm sạch, và sau đó được trang trí bằng hương hoa và các vật phẩm linh thiêng khác. Sau khi thắp hương, người thân thường đốt vàng mã để thể hiện lòng biết ơn và tưởng niệm.
Tết Thanh Minh không chỉ là dịp để tưởng nhớ tổ tiên mà còn là cơ hội để truyền đạt đạo đức cho thế hệ trẻ. Trong ngày này, các bậc phụ huynh thường dẫn dắt con cái tham gia các hoạt động truyền thống, giúp chúng hiểu rõ hơn về lòng kính ngưỡng tổ tiên và cách thực hiện các nghi lễ.
Đặc biệt, những người sống ở xa xứ thường sắp xếp thời gian để về quê và thăm nghĩa trang. Ngày Tết Thanh Minh không chỉ là dịp để tưởng niệm mà còn là thời điểm để thể hiện lòng nhân văn. Những người thăm đền còn thường giúp sửa sang và quét dọn những ngôi mộ ít được quan tâm, giữ cho không gian nghỉ ngơi trở nên ấm áp và tôn trọng. Khi thắp hương cho mộ phần của người thân mình thì mọi người nên thắp hương cho những phần mộ xung quanh để ” họ” sẽ” đỡ cảm thấy cô đơn, lạnh lẽo”.
VĂN KHẤN TẾT THANH MINH
VĂN KHẤN TẾT THANH MINH TẠI NHÀ
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ…
Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia
Hôm nay là ngày 5 tháng 3 năm Nhâm Dần
Nay con giữ việc phụng thờ tên là…, tuổi…, sinh tại xã…, huyện…, tỉnh… cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.
Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.
Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp tiết Thanh Minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.
Con thành tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà… phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho công việc của gia đình con đều thuận buồm xuôi gió, gặp nhiều may mắn.
Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
VĂN KHẤN TẾT THANH MINH TẠI NGHĨA TRANG
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy các ngài thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày… tháng… năm Nhâm Dần (đọc ngày tháng âm lịch)
Tín chủ chúng con là:… (đọc tên của bạn)
Ngụ tại: số nhà… phường… quận,… thành phố… (địa chỉ của nhà bạn)
Nhằm tiết thanh minh, tín chủ con thành tâm thành kính sắm sửa lễ lạt, có lá trầu quả cau, trà quả, hương hoa, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị tôn thần lai lâm chiếu giám.
Gia đình chúng con có ngôi mộ của: cụ tứ đại, tam đại hoặc của ông bà, cha mẹ táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp. Vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng thần linh, thổ thần, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ và chư vị tôn thần cai quản trong khu vực này.
Chúng con kính mời các vị chư thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát. Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe, 3 tháng mùa hè, 9 tháng mùa đông đều được mạnh khỏe, tươi tốt, cứng minh chứng giám lòng thành gia đình chúng con.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
VĂN KHẤN TẾT THANH MINH TẠI MỘ PHẦN
Bài văn khấn Âm phần long mạch theo sách Văn khấn cổ truyền của Đại đức Thích Thanh Tâm, NXB Thời đại:
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy các ngài thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày: …
Tín chủ chúng con là: (tên người khấn).
Ngụ tại: (địa chỉ của nhà tín chủ).
Nhân tết Thanh minh, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị tôn thần lai lâm chiếu giám.
Gia đình chúng con có ngôi mộ của: (cha, ông hay cụ tam đại, tứ đại theo vai của người dưới mộ so với tín chủ), táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp.
Vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng thần linh, thổ công, thổ phủ, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ và chư vị tôn thần cai quản trong khu vực này.
Chúng con kính mời các vị chư thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát.
Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thái bình.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
LỄ CÚNG TẾT THANH MINH CẦN CÓ GÌ?
LỄ CÚNG TẾT THANH MINH TẠI NHÀ
Ngày Tết Thanh Minh, một số gia đình thực hiện lễ cúng tại nhà để tưởng nhớ và tri ân tổ tiên. Phần lễ cúng này không yêu cầu quá nhiều phức tạp, tùy thuộc vào phong tục địa phương và điều kiện của gia chủ.
Để chuẩn bị mâm cúng Tết Thanh Minh tại nhà, gia đình có thể sắp xếp các món mặn như xôi, gà luộc, canh măng, giò, miến, món xào, cùng với hoa quả tươi, trầu cau và vàng mã. Trong trường hợp gia đình là Phật tử, họ có thể chuẩn bị mâm cúng chay.
Nếu không có đủ điều kiện để chuẩn bị mâm cỗ đầy đủ, gia đình vẫn có thể thắp hương và sắp xếp hoa, quả, trà, bánh kẹo để tưởng nhớ tổ tiên.
Trước khi thực hiện lễ cúng, quan trọng là phải dọn dẹp nhà cửa, làm sạch bàn thờ. Trong quá trình thắp hương, gia đình nên mặc quần áo lịch sử, chỉnh tề để chuẩn bị vái lạy và đọc văn khấn. Sau khi hương cháy hết trong khoảng một tuần, gia đình có thể hóa vàng mã và xin thụ hưởng lộc.
LỄ CÚNG TẾT THANH MINH NGOÀI MỘ
Mâm cúng Tết Thanh Minh tại mộ có thể là mâm cúng chay hoặc mâm cúng mặn, tùy thuộc vào phong tục và quan điểm của mỗi gia đình.
Nếu là mâm cỗ chay, chuẩn bị có thể bao gồm xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo muối, bỏng, bơ, chén mật ong. Trong trường hợp là mâm cỗ mặn, bạn cần thêm vào danh sách những món như rượu thịt, chân giò, gà luộc hoặc khoanh giò.
Lễ vật khi cúng Tết Thanh Minh thường bao gồm hương, đèn, chè, quả, rượu, nước trong, trầu cau và tiền vàng. Khi đến mộ phần, trước hết cần làm sạch mộ bằng cách rẫy hết cỏ dại và cây hoang mọc trên mộ, đắp lại nắm mồ cho đầy đặn rồi mới đặt lễ vật lên. Khi hương đã cháy khoảng 2/3, thực hiện lễ tạ, hóa vàng và xin lộc về nhà để tiếp tục làm lễ gia thần và gia tiên ở nhà. Trong quá trình đọc văn khấn, nếu có ghi ra giấy, sau khi đọc xong cũng nên mang đi hóa để thể hiện lòng thành kính.
Trên đây là văn khấn Tết Thanh minh tại nhà và ngoài mộ chuẩn nhất mà Xem ngày hoàng đạo tổng hợp lại được. Hi vọng những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn thể hiện được lòng thành kính của mình đối với tổ tiên.