Theo tập tục văn hoá truyền thống, tại mỗi tỉnh thành, làng xã ở Việt Nam, người dân thường xuyên thực hiện các nghi lễ tôn vinh Thần linh và Thánh Mẫu tại các Đình, Đền, Miếu, Phủ. Những địa điểm này là nơi thờ tự các vị thần linh, Thánh Mẫu được coi là những bậc tiền nhân có công lớn trong lịch sử đấu tranh giữ nước và xây dựng đất nước. Đến ngày nay, theo truyền thống, người Việt Nam trên khắp mọi miền đất nước vẫn duy trì thói quen thăm viếng các Đình, Đền, Miếu, Phủ vào các dịp lễ, tết, tuần tiết, sóc, vọng và ngày Hội. Họ thực hiện đi lễ và thăm Hội nhằm tỏ lòng tôn kính, ngưỡng mộ, và biểu dương lòng biết ơn đối với các bậc tôn thần đã có công lớn với đất nước.
TAM TÒA THÁNH MẪU LÀ VỊ THẦN NÀO?
Tam Tòa Thánh Mẫu, một phần quan trọng trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam – Tứ phủ, bao gồm ba vị Thánh Mẫu: Đệ Nhất Thượng Thiên, Đệ Nhị Thượng Ngàn, và Đệ Tam Thoải Phủ.
Mẫu Thượng Thiên, hay Mẫu Đệ Nhất, là vị Thánh Mẫu cai quản miền trời và có quyền năng thống lĩnh tự nhiên. Chính bà chính là bà chúa Liễu Hạnh, người đã giáng trần ba lần. Ngày hội chính của Mẫu Thượng Thiên là ngày 3/3 âm lịch, và đền thờ Mẫu thường được xây dựng ở nhiều địa điểm, đặc biệt là nơi Mẫu đã giáng trần hoặc hiển linh.
Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn có quyền năng cai quản miền rừng núi và gắn bó với con người, cây cỏ, chim, thú. Lễ hội Đền Đệ Nhị thường được tổ chức vào ngày 20/9 âm lịch hàng năm, và hình ảnh Mẫu thường được thể hiện với tư cách là người ngồi bên tay trái và mặc áo màu xanh.
Mẫu Thoải, hay Mẫu Đệ Tam, là vị Thánh Mẫu cai quản miền sông nước. Thường tọa bên tay phải của bàn thờ Tam Tòa, Mẫu Thoải thường được thể hiện với hình ảnh mặc áo trắng. Ngày hội của Mẫu Thoải thường diễn ra vào ngày 10/6 âm lịch hàng năm và gắn liền với đời sống sông nước của người dân.
Ý NGHĨA CÚNG LỄ TAM TÒA THÁNH MẪU
Lễ cúng Tam Hòa Thánh Mẫu là một truyền thống tâm linh tuyệt vời, được kế thừa và gìn giữ qua nhiều thế hệ. Bằng lòng thành tâm, con người hi vọng rằng thông qua các hành động tín ngưỡng và lời cầu nguyện, họ sẽ nhận được sự phù hộ của đấng thần linh và Thánh Mẫu, mang đến nhiều may mắn trong cuộc sống và sự nghiệp.
CÁCH SẮM LỄ CÚNG TAM TÒA THÁNH MẪU
Khi đến Đình, Đền, Miếu, Phủ, người ta thường chuẩn bị lễ vật phong phú và đa dạng, tuỳ thuộc vào tâm tình và quan điểm tín ngưỡng của mỗi người. Dưới đây là một số loại lễ vật thường được sử dụng:
- Bao gồm hương hoa, trà, quả, và phẩm oản. Lễ chay không chỉ dành cho việc lễ phật mà còn có thể dùng để dâng cúng cho Thánh Mẫu.
- Nếu có quan điểm về việc sử dụng mặn, người ta thường mua đồ chay như hình tượng gà, lợn, giò, chả.
- Tuyệt đối không sử dụng các đồ lễ sống như trứng, gạo, muối hoặc thịt tại các ban quan Ngũ Hổ, Bạch xà, Thanh xà đặt ở hạ ban Công Đồng Tứ Phủ.
- Cỗ sơn trang gồm các đặc sản chay Việt Nam, không chứa cua, ốc, lươn, ớt, chanh quả. Có thể bao gồm cả gạo nếp cẩm nấu xôi chè.
- Lễ ban thờ Cô, thờ Cậu bao gồm oản, quả, hương hoa, gương, lược… Đây là những đồ chơi thường làm cho trẻ nhỏ. Những lễ vật này thường cầu kỳ, nhỏ, đẹp và được đựng trong những túi nhỏ xinh xắn.
- Lễ Thần Thành Hoàng, Thư Điền đòi hỏi sự chuẩn bị chay để có được sự linh ứng trong lời cầu nguyện.
VĂN KHẤN THÁNH MẪU
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)
- Con kính lạy Đức Hiệu Thiên chí tôn kim quyết Ngọc Hoàng Huyền cung cao Thượng đế.
- Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con xin kính Cửu trùng Thanh Vân lục cung công chúa.
- Con kính lạy Đức thiên tiên Quỳnh Hoa Liễu Hạnh Mã Hoàng Công chúa, sắc phong Chế Thắng Hoà Diệu đại vương, gia phong Tiên Hương Thánh Mẫu.
- Con kính lạy Đức đệ nhị đỉnh thượng cao sơn triều mường Sơn tinh công chúa Lê Mại Đại Vương
- Con kính lạy Đức đệ tứ khâm sai Thánh Mẫu, tứ vi chầu bà, năm tòa quan lớn, mười dinh các quan, mười hai Tiên cô, mười hai Thánh cậu, ngũ hổ Đại tướng, Thanh Hoàng Bạch xà đại tướng.
Hưởng tử (chúng) con là: ……………
Ngụ tại: …………….
Hôm nay là ngày ……. tháng …… năm ……
Hương tử con đến nơi Điện (Phủ, Đền) ……… chắp tay kính lễ khấu đầu vọng bái, lòng con thành khẩn, dạ con thiết tha, kính dâng lễ vật, cúi xin các Ngài xót thương phù hộ độ trì cho gia chung chúng con sức khỏe dồi dào, phúc thọ khang ninh, cầu tài đắc tài, cầu lộc đắc lộc, cầu bình an đắc bình an, vạn sự hanh thông, gặp nhiều may mắn.
Hương tử con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy).
LƯU Ý KHI DÂNG LỄ THÁNH MẪU
Khi dâng lễ Thánh Mẫu, có một số điều lưu ý quan trọng:
- Việc dâng lễ có thể diễn ra vào bất cứ ngày nào trong tháng, không nhất thiết phải tuân theo ngày tốt xấu. Có thể dâng lễ khi có việc cần thiết phải cầu đảo
- Lễ vật chỉ là phương tiện, quan trọng nhất là lòng thành tâm. Quan trọng là lòng thành kính và biết ơn, không nên nghĩ rằng lễ ít chư Thánh không chứng.
- Khi vào nơi đền, phủ, điện, miếu, cần giữ tôn nghiêm. Ưu tiên ăn mặc chỉnh tề và lời nói, cử chỉ phải đúng mực. Nếu có người trông nom nơi thờ tự, cần vào xin phép chào hỏi trước khi thực hiện lễ
- Việc bỏ tiền trần gian vào hòm công đức là một phần quan trọng. Nên tự tay bỏ vào hòm và nên đặt một đồng có mệnh giá lớn thay vì nhiều đồng nhỏ lẻ. Việc này cũng là để thể hiện lòng thành và tôn trọng.
Trên đây là những thông tin liên quan đến việc khấn lễ Tam Tòa Thánh Mẫu mà Xem ngày hoàng đạo muốn gửi đến bạn. Tham khảo những bài viết tiếp theo từ Xem ngày hoàng đạo để có thêm những thông tin hữu ích.