Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một bí mật thú vị về phong tục cúng Mụ – một nghi lễ truyền thống của dân tộc Việt. Hãy cùng Xem ngày hoàng đạo tìm hiểu chi tiết về văn khấn Mẹ Sanh Mẹ Độ và những điều thú vị xung quanh nó.
MẸ SANH MẸ ĐỘ LÀ GÌ?
Tín ngưỡng thờ cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ là một khía cạnh quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt, thể hiện sự sáng tạo và hòa trộn của nhiều nền văn hóa khác nhau, bao gồm các nữ thần có nguồn gốc từ văn hóa Hoa, Chăm và Việt, trong lòng tin tưởng mở rộng của cộng đồng địa phương.
Trong gia đình Việt, ngoài việc thờ cúng ông bà để tôn vinh nguồn gốc, con người còn thờ cúng Mẹ Sanh và Mẹ Độ để tìm kiếm sự phù trợ và sự che chở. Thần Mẹ Sanh và Mẹ Độ là những vị thần quen thuộc trong tín ngưỡng dân gian Việt. Tùy thuộc vào nhu cầu và tâm linh của phụ nữ, họ có thể lựa chọn Mẹ Sanh hoặc Mẹ Độ phù hợp với mình. Trong tín ngưỡng truyền thống của người Việt Nam, Thánh Mẫu được tôn vinh như một vị thần linh rộng lớn, đầy lòng từ bi và vĩ đại.
Thờ Mẹ Sanh Mẹ Độ có một lịch sử truyền thống lâu dài ở Việt Nam. Ban đầu, tín ngưỡng này bắt nguồn từ việc thờ cúng các nữ thần biểu tượng cho các yếu tố tự nhiên trong xã hội tiền sử như Địa Mẫu, Thủy Mẫu, Đạo Mẫu… Sau đó, người ta đã tôn vinh những nhân vật nữ anh hùng hoặc đại diện của phụ nữ. Như các công chúa, hoàng hậu trong thời kỳ phong kiến, và thủy tổ, những người sáng lập ngành nghề thủ công. Những nhân vật này không chỉ được coi là hiện thân của tinh thần nữ quyền mà còn được thờ cúng trong tín ngưỡng dân gian.
MẸ SANH MẸ ĐỘ LÀ AI?
Mẹ Sanh Mẹ Độ là những vị thần được thờ trong gia đình Việt và bao gồm những vị thần sau đây:
- Mẹ Thai Sanh
- Chúa Ngọc nương nương
- Chúa Tiên nương nương
- Chúa Xứ nương nương
- Linh Sơn Thánh mẫu
- Thiên Hậu
- Cửu Thiên Huyền Nữ
- Địa mẫu
- Quan Âm Bồ Tát…
Để biết mẹ sanh và mẹ độ của mình, thông thường người ta xét theo bản mệnh và hành can của tuổi. Phương pháp xét theo Thiên Can như sau:
- Giáp – Ất: Nam: Quan Thánh Đế Quân, Nữ: Cửu Thiên Huyền Nữ Nương Nương
- Bính – Đinh: Nam: Cậu Tài – Cậu Quý, Nữ: Chúa Ngọc Nương Nương
- Mậu – Kỷ: Nam: Ngũ Công Vương Phật, Nữ: Phật Bà Quan Âm hoặc Thánh Anh La Sát
- Canh – Tân: Nam: Quan Bình Thái Tử, Nữ: Chúa Tiên Nương Nương
- Nhâm – Quý: Nam: Tử Vi Đại Đế, Nữ: Cửu Thiên Huyền Nữ Nương Nương
NGÀY VÍA MẸ SANH MẸ ĐỘ
Theo quan niệm dân gian, thế giới con người bị chi phối bởi “thế giới hữu linh”. Các vị thần và hiện tượng thuộc “thế giới hữu linh” đều có những ngày quan trọng, và những ngày đó thường được tổ chức lễ cúng để tưởng niệm. Tuy nhiên, ngày vía Mẹ Sanh Mẹ Độ không có ngày cố định do có nhiều mẹ sanh và mẹ độ khác nhau. Thông thường, ngày cúng và vía là vào ngày rằm hoặc ngày cuối tháng âm lịch hoặc ngày vía, tùy thuộc vào truyền thống và tâm linh của gia đình.
Dưới đây là ngày vía của một số nữ thần phổ biến:
- Linh Sơn Thánh Mẫu: Rằm tháng Giêng.
- Quan Âm Bồ Tát: Ngày 19 tháng 2 và 19 tháng 6.
- Bà Chúa Xứ: Ngày 24 tháng 4.
- Năm Bà Ngũ Hành: Mồng 5 tháng 5.
- Cửu Thiên Huyền Nữ: Mồng 9 tháng 9 (Ngày Trùng Cửu, còn là Tết Trùng Cửu của người Hoa).
Trong năm, có 3 ngày là ngày vía mẹ Quan Âm, bao gồm ngày 19 tháng 2 âm lịch (ngày mẹ Quán Thế Âm Đảng Sanh), ngày 19 tháng 6 âm lịch (ngày mẹ Quán Thế Âm thành đạo), và ngày 19 tháng 9 âm lịch (ngày mẹ Quán Thế Âm xuất gia). Cả ba ngày này đều được gọi chung là ngày vía mẹ Quan Âm. Trong những dịp này, gia chủ thường chuẩn bị đồ lễ chay, hương hoa quả, và nước thờ để dâng lên cúng đức Phật.
CÁCH THỜ CÚNG MẸ SANH MẸ ĐỘ
Khi thờ cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ, gia chủ cần chú ý để tuân thủ các quy định cúng thờ và thể hiện lòng tôn trọng đối với các vị thần linh.
Trang thờ Mẹ Sanh Mẹ Độ thường là một khám nhỏ được làm bằng gỗ, treo ở phía bên phải của không gian thờ chính hoặc có thể thờ cùng với các thần khác như Quan Công và Thích Ca trong khu vực sau bàn thờ chính. Trang thờ Mẹ Sanh Mẹ Độ được bài trí một cách đơn giản với một bức tranh tượng (hoặc giấy hồng ghi tên Mẹ), bình hoa, nhang, đèn và nước trong. Trước đây, gia đình thường sử dụng tờ hồng ghi tên Mẹ, nhưng hiện nay, việc sử dụng tranh thờ Mẹ Sanh Mẹ Độ trong khuôn gỗ lồng kiếng trở nên phổ biến.
CÁCH BÀY CÚNG BÀN THỜ MẸ SANH MẸ ĐỘ
Cách bày cúng bàn thờ Mẹ Sanh Mẹ Độ đơn giản nhưng cũng đòi hỏi sự nghiêm túc để thể hiện lòng thành tâm và sự tôn trọng đối với các vị thần.
Khi dâng lễ cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ, lễ vật thường bao gồm 3 ly nước bên trái, 3 ly nước bên phải, 1 dĩa muối gạo, 2 ly đèn cầy hai bên, 1 dĩa trái cây ngũ quả hoặc cúng theo trái số lẻ, và 3 cây nhang thơm.
CÁCH THỜ MẸ SANH MẸ ĐỘ
Thờ Mẹ Sanh Mẹ Độ có ý nghĩa là có người luôn dõi theo và lắng nghe những nguyện cầu và ước mong của con người. Từ đó, Mẹ Sanh Mẹ Độ giúp cứu độ, siêu thoát và giúp con người vượt qua khó khăn và đau khổ trong cuộc sống. Các Mẹ Sanh Mẹ Độ biểu trưng cho lòng từ bi, bác ái và nhân hậu, không phân biệt giàu nghèo, và luôn giúp đỡ và bảo vệ con cái.
Thờ cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ thường tuỳ theo điều kiện và không quá phức tạp. Tuy nhiên, đồ cúng lễ cần chuẩn bị phải là đồ chay và bao gồm hương, hoa tươi, hoa quả tươi (chọn loại quả có hình dáng tròn, căng mọng và màu sắc tươi sáng như cam, bưởi, lê, quýt…), bánh kẹo và phẩm oản, đĩa xôi chay.
CÁCH CÚNG MẸ SANH MẸ ĐỘ
Cách cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ mang đến giá trị văn hóa tinh thần cao và tượng trưng cho sức mạnh tập thể và sự sáng tạo của dân tộc Việt Nam.
Quá trình cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ không quá phức tạp và thường được thực hiện với những vật phẩm đơn giản như nhang, đèn, nước trong, bánh và trái cây. Mẹ Sanh Mẹ Độ cũng thường được mời phối hưởng trong các lễ cúng giỗ, nhưng không được bày đồ mặn.
Ngày mồng 8 tháng giêng là ngày cúng sao hội, một ngày đặc biệt dành cho việc cúng sao chung cho mọi người. Thông thường, lễ cúng được tổ chức vào buổi tối, thường là tại chùa hoặc tại nhà. Lễ vật bao gồm nhang, đèn, hoa, trái cây, bánh, nước trong, xôi, chè, và có thể bao gồm cả các món ăn như bộ tam sên (cua, trứng, thịt luộc). Đặc biệt, không thể thiếu 28 ngọn đèn cầy thắp sáng, tượng trưng cho nhị thập bát tú. Lời khấn cúng mời các vị Kim tinh (sao trời) phối hưởng và cầu độ cho sức khỏe, bình an và phát đạt trong năm.
Ngoài cách cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ, chúng tôi còn chia sẻ với bạn nội dung về bài khấn xin tỉa chân nhang, cách cúng và văn khấn xin tỉa.
VĂN KHẤN MẸ SANH MẸ ĐỘ
Khi dâng lễ hoặc cầu nguyện trước Mẹ Sanh Mẹ Độ, bạn cần có bài văn khấn Mẹ Sanh Mẹ Độ đúng nghi thức để không phạm phải những điều kiêng kỵ và bày tỏ tâm nguyện của mình. Dưới đây là bài văn khấn cúng Mẹ Sanh Mẹ Độ:
“Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con Nam mô Ngũ Công Vương Phật – Quan Thánh Đế Quân, Cửu Thiên Huyền Nữ, Chúa Tiên Chúa Ngọc, Linh Sơn Thánh Mẫu, Thập Nhị Huê Bà
Phù hộ độ trì cho con với tên: (đọc tên bạn / tên con bạn / tên người bạn muốn Phật độ)
Sinh năm: … Được an sinh bản mệnh, vững vàng bản tâm, thân gần bậc tôn quý, xa lánh kẻ tiểu nhân, khai tâm khai sáng, bền chỉ bền tâm không cho chúng ma quỷ vong linh âm bình chàng ghẹo.
Phật Pháp vô biên cho con tâm không âu lo, tâm không phiền não, thân không bệnh tật, cho con vận đáo hanh thông. Cho con tăng thêm lý tính, khai thêm trí huệ, cho vạn sự an yên cho tâm linh hết thảy không ngại.
Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, đường dương chưa tỏ, đường âm chưa thấu, pháp chưa khai quang, tâm chưa thanh tịnh, nếu có điều gì si mê lầm lỡ xin được tha thứ bỏ qua đại xá cho.
Cúi mong các vị từ bi gia hộ chi bản mệnh con được kiên định, an nhiên yên lành.
Con xin chân tâm bái tạ!
Con Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)”.
Trên đây là bài văn khấn Mẹ Sanh Mẹ Độ chuẩn đầy đủ và chi tiết. Nếu bạn thấy hay hãy chia sẻ cho bạn bè và người thân của mình nhé.