Đền thờ Cô Bé Tân An là một trong những ngôi đền tâm linh nổi tiếng, thu hút hàng trăm nghìn người đến chiêm bái và vãn cảnh mỗi năm. Đây không chỉ là điểm đến của khách địa phương mà còn của nhiều du khách thập phương. Nếu bạn là người lần đầu đến đây, hãy cùng tôi khám phá những thông tin, lễ nghi và văn khấn đền Cô Tân An Bảo Hà qua bài viết này. Mời các bạn cùng đọc!
CÔ BÉ TÂN AN LÀ AI?
Cô Bé Tân An, hay còn được biết đến với tên gọi Cô Bé Thượng Ngàn tại vùng đất Bảo Hà, trở thành một huyền thoại với tên khai sinh là Hoàng Bà Xa, con gái của danh tướng Quan Hoàng Bảy. Cuộc xâm lược của Trung Quốc vào cuối thời nhà Lê (1740 – 1786) khiến đất nước đối mặt với nguy cơ ngoại xâm.
Nguyễn Hoàng Bảy, hay Quan Hoàng Bảy, được triều đình nhà Lê gửi đi dẹp loạn. Trong hành trình đầy hiểm nguy này, bà Hoàng Bà Xa, con gái của ông, đã đồng hành và chứng kiến những trận chiến đánh đuổi quân thù. Không chỉ là một người con yêu nước, Hoàng Bà Xa còn đóng vai trò quan trọng trong việc huấn luyện binh sỹ, rèn vũ khí, khai khẩn đất hoang, và hỗ trợ dân canh tác.
Vùng Bảo Hà và Khau Ban (Văn Bàn cổ xưa) tôn kính Hoàng Bà Xa như một Thánh Mẫu, một người anh hùng bảo vệ đất đai và nhân dân. Câu thơ tưởng nhớ bà làm dân ghi nhớ đến công lao to lớn của một người phụ nữ anh kiệt:
“Dưới suối khe lững lờ nước chảy,
Ông hổ gầm vang dậy sơn lâm.
Nhớ xưa có giặc ngoại xâm,
Nữ trung anh kiệt dẹp quân bạo tàn.”
ĐỀN CÔ TÂN AN BẢO HÀ
Tọa lạc tại xã Tân An, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai, Đền Cô Tân An đặt dọc theo bờ sông, đối diện đền Bảo Hà thờ Quan Hoàng Bảy. Hai ngôi đền này thuộc cùng một hệ thống quản lý và hòa mình vào khu di tích Thần vệ quốc Hoàng Bảy. Trong đó, đền thờ Cô Bé Tân An, nằm sâu trong rừng ở thôn Tân An, và đền thờ Quan Hoàng Bảy đối diện trên bờ sông, tạo nên một không gian linh thiêng và thuận tiện cho việc thăm quan.
Đặc biệt, Đền Cô Tân An đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích quốc gia từ ngày 28/10/2016, chứng minh về giá trị lịch sử và văn hoá quan trọng của nó. Nơi đây không chỉ là địa điểm tôn vinh tín ngưỡng văn hoá dân tộc vùng Tây Bắc mà còn là trung tâm giáo dục truyền thống, giúp thế hệ trẻ bồi đắp lòng yêu nước và gìn giữ tinh thần “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Mỗi năm, lễ hội đền Cô Tân An diễn ra vào ngày 17 tháng Giêng âm lịch, tạo nên một không khí sôi động và tràn ngập năng lượng tích cực. Trong ngày lễ, du khách sẽ được thưởng thức nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc biệt là nghi lễ rước kiệu Quan Hoàng Bảy từ Bảo Hà sang đền Tân An, một diễn biến truyền thống không thể bỏ qua. Ngoài ra, lễ hội còn tổ chức các trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, mang đến cho du khách trải nghiệm sự vui tươi và giao lưu với văn hóa dân gian của địa phương.
HƯỚNG DẪN SẮM LỄ ĐỀN CÔ TÂN AN BẢO HÀ
Khi bước chân đến đền Tân An, người ta thường mang theo những nguyện vọng về bình an, sức khỏe, tấn tài tấn lộc và may mắn trong cuộc sống. Trước lễ hội tại đền Cô Tân An Bảo Hà, việc chuẩn bị lễ cũng đôi khi trở thành một trải nghiệm tâm linh quan trọng. Sắm lễ có thể diễn ra cùng một lần với việc chuẩn bị lễ tại đền Quan Hoàng Bảy, tạo nên sự trọn vẹn và tâm huyết trong nghi thức.
Mâm lễ không cần phải quá trọng trang, quan trọng nhất là tâm hồn và lòng tin của người dâng lễ. Dù mâm lễ có kích thước lớn hay nhỏ, quan trọng là sự kính trọng và đức tin của người thực hiện. Nên giữ cho tâm hồn sáng sủa và tinh tế trong quá trình lễ cúng.
Các loại lễ dâng lên đền Cô Tân An có thể bao gồm:
- Lễ chay: Gồm hương thơm, hoa tươi, hoa quả, bánh kẹo, nước uống và các vật phẩm linh thiêng khác.
- Lễ mặn: Bao gồm những món truyền thống như gà luộc, xôi, giò, thịt lợn và các món ăn khác.
- Lễ vật: Các vật phẩm như hương, tiền âm phủ, vàng mã, giày hài, trang phục vàng mã, và nhiều vật phẩm khác, tùy thuộc vào truyền thống và tập tục cụ thể của địa phương.
VĂN KHẤN ĐỀN CÔ TÂN AN BẢO HÀ
Đất Tân An địa linh chung tú
Châu Văn Bàn cảnh thú sơn trang
Non xanh nước biếc trăng ngàn
Thỉnh mời Cô Bé Tân An ngự về
Thú non tiên bốn bề sông núi
Dấu sơn hà tụ hội khí thiêng
Tân An cổ tích lưu truyền
Tiếng thơm Cô Bé khắp miền gần xa
Có phen chơi Bảo Hà Trái Hút
Dạo tiếng đàn thánh thót nhặt khoan
Chiềng Ken, Tân Thượng, Tân An
Cô Bé khắp miền gần xa, có phen chơi Bảo Hà Trái Hút
Dạo tiếng đàn thánh thót nhặt khoan, Chiềng Ken, Tân Thượng, Tân An
Nậm Tha, Nậm Rạng, Làng Giàng, Khánh Yên
Ngàn núi đá nọ miền sơn thuỷ
Ngôi đền thờ tú khí danh lam
Trăm hoa đua nở trên ngàn
Mẫu đơn đua sắc phong lan khoe màu
Bầy chim non bên lầu ríu rít
Cảnh rừng chiều mờ mịt sương giăng
Non xa thấp thoáng bóng trăng
Ngàn mây lấp ló cung Hằng nhởn nhơ
Dưới suối khe lững lờ nước chảy
Ông hổ gầm vang dậy sơn lâm
Nhớ xưa có giặc ngoại xâm
Nữ trung anh kiệt dẹp quân bạo tàn
Danh thắng tích Tân An thiên cổ
Dẫu biến dời vẫn tỏ sử xanh
Thượng ngàn ghi dấu oai linh
Chữ tâm ẩn hiện phân minh tỏ tường
Chữ trung hiếu cương thường gìn giữ
Nghiệp tham sân tân khổ còn đâu
Chữ tâm linh ứng nhiệm mầu
Cải tà quy chính trước sau mới là
Khắp bốn phương gần xa nô nức
Chư thanh đồng đệ tử con nhang
Đèn hương võng tía buổi đặng
Thỉnh mời cô bé đàn chứng minh
Nay đệ tử văn trình tấu đối
Dốc lòng thành sám hối cửa thiêng
Thỉnh Cô trắc giáng bản đền
Khuông phù đệ tử thiên niên thọ trường
Phép linh ứng ra tay tế độ
Nguyện vì đời cứu khổ độ mê
Hy vọng sau khi đọc những dòng trên, bạn đã hiểu rõ hơn về Văn khấn đền Cô Tân An Bảo Hà.
NHỮNG LƯU Ý KHI ĐẾN LỄ ĐỀN CÔ TÂN AN
Những lưu ý khi tham gia lễ đền Cô Tân An Bảo Hà và lễ đền nói chung là những quy tắc lễ nghi và tôn trọng đối với địa điểm thần linh, giúp du khách bảo vệ không gian linh thiêng và tôn trọng truyền thống văn hóa. Dưới đây là một số điều cần lưu ý:
- Tránh đi vào từ cửa giữa, thường dành cho những người có vị trí quan trọng trong lễ nghi. Thay vào đó, nên chọn cửa hai bên để bước vào khuôn viên đền.
- Tránh làm ồn hoặc nói lời bất kính trong khu vực đền. Giữ cho không khí yên bình và trang trọng để tôn trọng không gian linh thiêng.
- Không nên giẫm lên bậc cửa, đặc biệt là khi người khác đang thực hiện nghi lễ. Tránh xâm phạm không gian cá nhân của người khác.
- Tránh bước cắt ngang qua mặt những người đang quỳ lạy hoặc thực hiện lễ nghi. Hãy chọn đường đi khác để tránh làm gián đoạn nghi thức của họ.
- Nếu muốn thực hiện nghi lễ, hãy làm từ phía sau người đang thắp hương để không làm quấy rối hoặc làm gián đoạn nghi thức của họ.
- Nếu bạn muốn đóng góp, hãy đặt tiền vào hòm công đức thay vì rải tiền ở khắp mọi nơi trong đền. Điều này giúp bảo vệ không gian và truyền thống.
- Du khách nên ứng xử lịch sự, tránh mặc hở hang, phản cảm, hoặc làm quấy rối người khác. Điều này giúp duy trì không khí trang trọng và tôn trọng trong không gian thần linh.
Trên đây là giới thiệu về đền Cô Tân An Bảo Hà và tổng hợp các nghi lễ, văn khấn đền Cô Tân An Bảo Hà. Hy vọng rằng bài viết này mang đến cho bạn những thông tin hữu ích. Hãy chia sẻ bài viết này với bạn bè và người thân của bạn.