Tất niên là một trong những phong tục không thể thiếu của mỗi gia đình Việt trước thời khắc đón chào năm mới. Đây là một dịp mà những người thân, bạn bè hội họp để có một bữa ăn kết thúc năm cũ và chuẩn bị cho năm mới…Nhưng bạn có biết được ý nghĩa và điểm khác biệt của 3 miền khi bày tiệc tất niên? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết sau!
TẤT NIÊN LÀ GÌ?
Tất niên, hay còn được gọi là cúng tất niên, lễ tất niên, tiệc tất niên, là một nghi thức quan trọng nhằm kết thúc một năm và chuẩn bị cho việc bước sang năm mới.
Tất niên thường là một bữa tiệc, liên hoan cuối năm để đón chào năm mới, đặc biệt là trong chuỗi sự kiện Tết Tây. Là một phần của nghi thức Tết, tất niên diễn ra vào những ngày cuối cùng của năm âm lịch, tức là ngày 30 tháng Chạp (nếu là năm đủ) hoặc 29 tháng Chạp (nếu là năm thiếu), được gọi là ngày tất niên.
Buổi tất niên thường diễn ra vào buổi chiều và buổi tối của ngày này. Người ta chuẩn bị một bữa tiệc đặc biệt, cúng tất niên với đủ các món ăn ngon. Tiếp theo, mọi người quây quần bên nhau, thưởng thức các món ăn ngon và chia sẻ niềm vui, kỷ niệm của một năm đã qua. Tất niên không chỉ là dịp để kết thúc một chuỗi sự kiện, mà còn là thời khắc quan trọng để chuẩn bị tâm hồn cho những điều mới mẻ và hứng khởi trong năm mới. Điều này không chỉ là một phong tục tập quán, mà còn là biểu tượng của văn hóa và lòng tri ân sâu sắc trong truyền thống Việt Nam.
PHONG TỤC ĂN TẤT NIÊN ĐỘC ĐÁO Ở BA MIỀN
Ngoài khái niệm tất niên là gì thì bạn cũng cần lưu ý truyền thống ăn tất niên khác nhau ở ba miền Bắc, Trung, Nam. Để có thể tham gia những buổi tiệc tất niên 2024 công ty, bạn bè, người quen mà không gặp bỡ ngỡ về phong tục, dưới đây là truyền thống ăn tất niên ở cả ba miền mà bạn nên tìm hiểu:
PHONG TỤC Ở MIỀN BẮC
Trong nền ẩm thực miền Bắc, mâm cúng tất niên là một tượng trưng cho sự đoàn kết và hy sinh của gia đình, thể hiện qua sự chuẩn bị cẩn thận và sự chân thành trong từng món ăn. Thông thường, mâm cúng tất niên ở miền Bắc thường gồm 4 bát và 4 đĩa được sắp xếp đều trên bàn thờ.
Các đĩa cúng thường bao gồm thịt gà, giò, chả quế, thịt lợn và đặc biệt là đĩa xôi gấc, được coi là biểu tượng của may mắn và tài lộc trong năm mới. Những bát trên mâm cúng thường chứa những món ngon đặc trưng như chân giò hầm măng, canh bóng thả, miến dong và mọc nấm thả.
Ngoài những món truyền thống, nhiều gia đình còn sáng tạo và biến tấu mâm cúng bằng cách thêm vào những món ăn khác như thịt đông, nem rán, nộm, gà tần, móng giò hầm măng lưỡi lợn, bóng nấu thập cẩm, miến nấu lòng gà, mọc, nộm và dưa hành muối.
PHONG TỤC Ở MIỀN TRUNG
Ở miền Trung, mâm cúng tất niên là dịp để gia đình thể hiện sự tôn trọng và tri ân đối với tổ tiên, đồng thời cầu mong một năm mới tràn đầy may mắn và hạnh phúc. Mâm cúng thường thay đổi tùy thuộc vào điều kiện gia đình, nhưng thông thường bao gồm các món mặn như thịt heo, thịt gà, hoặc cả hai loại, cùng với các món xào, canh, và những món đặc trưng của miền Trung.
Gia đình nào phong cách tất niên sôi động và phong cách sẽ có thêm những món đặc sản như bát miến Huế, đĩa thịt đông, chả Huế, đĩa dưa món, bát canh măng khô, và đĩa cá chiên…
Sau khi đã cúng tất niên, không khí ấm áp và hạnh phúc tiếp tục lan tỏa khi cả gia đình quây quần bên nhau.
PHONG TỤC Ở MIỀN NAM
Mâm cúng thường được sắp xếp đầy đủ và linh hoạt, thể hiện sự đa dạng và phong phú của ẩm thực miền Nam. Các vật phẩm truyền thống như mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, trà, và rượu đều góp phần tạo nên không khí trang trọng và linh thiêng. Mâm cúng còn bao gồm bánh chưng, một biểu tượng tết không thể thiếu, là sản phẩm của tâm huyết và tình cảm gia đình.
Trong trường hợp cỗ mặn, các món ăn truyền thống miền Nam cũng được chuẩn bị kỹ lưỡng. Đĩa củ cải ngâm nước mắm thường là món khai vị hấp dẫn. Canh măng nấu sử dụng măng tươi thay cho măng khô, canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho tàu là những món ăn ngon và truyền thống. Đặc biệt, đĩa gỏi tôm thịt, đĩa nem, đĩa chả giò, đĩa dưa giá, và củ kiệu đều làm cho mâm cúng trở nên phong phú và hấp dẫn, thể hiện tinh thần ẩm thực đậm đà của người miền Nam.
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Bên cạnh việc tìm hiểu khái niệm, mục đích và phong tục ăn tất niên là gì theo 3 vùng miền Bắc, Trung, Nam, một số người vẫn còn có những thắc mắc về việc tổ chức và ăn tất nhiên như địa điểm, thời gian. Dưới đây là lời giải của Sforum dành cho những thắc mắc phổ biến nhất về dịp hội họp cuối năm này:
NÊN TỔ CHỨC TẤT NIÊN Ở ĐÂU?
Tiệc tất niên có thể tổ chức ở bất cứ đâu. Các gia đình thường sẽ tổ chức ở nhà để có không khí ấm cúng. Những người bạn bè, người quen có thể tổ chức ở quán ăn, nhà hàng hoặc mời mọi người về nhà tự nấu ăn để tăng thêm không khí ấm thân quen, vui vẻ. Tiệc tất niên công ty thường sẽ tổ chức tại công ty hoặc nhà hàng.
TẤT NIÊN 2024 LÀ NGÀY BAO NHIÊU?
Tất niên 2024 theo lịch dương sẽ thường diễn ra trước ngày 31 tháng 12 năm 2023. Còn nếu là tất niên tính theo lịch âm thì sẽ rơi vào hai ngày 8 và ngày 9 tháng 2 năm 2024 tương ứng với 29 và 30 tháng Chạp âm lịch. Một số trường hợp sẽ tổ chức tất niên sớm để dành thời gian về quê, ở bên gia đình.
THỰC ĐƠN TẤT NIÊN TẠI NHÀ GỒM GÌ?
Đối với bữa tiệc tất niên, việc lên kế hoạch cho các món ăn là một phần quan trọng để tạo nên không khí ấm cúng và đặc biệt. Khi khai vị, lựa chọn những món nhẹ nhàng như salad tươi mát, súp cua thơm ngon, và chả giò giòn rụm có thể đánh thức vị giác của các khách mời.
Đến phần món chính, sự kết hợp giữa món mặn và lẩu sẽ mang lại sự đa dạng cho bữa tiệc. Các món mặn như cơm chiên dương châu hấp dẫn, tôm chiên sả giòn ngon, hay gà nướng mật ong thơm lừng có thể làm hài lòng khẩu vị. Đối với món lẩu, lựa chọn có thể là lẩu Thái đậm đà, lẩu gà nồng ấm, hoặc lẩu bò thơm ngon tùy thuộc vào sở thích gia đình.
Kết thúc bữa tiệc, món tráng miệng đóng vai trò quan trọng để tạo ấn tượng cuối cùng. Bánh flan mềm mại, rau câu dừa mát lạnh, và dưa hấu tươi ngon đều là những lựa chọn tuyệt vời.
Trên đây là những điều bạn cần biết về phong tục ăn tiệc tất niên 2024 công ty, gia đình, bạn bè,…Mong rằng qua đây bạn đã tìm hiểu được thêm nhiều thông tin về phong tục truyền thống này, cũng như điểm khác biệt khi ăn tất niên của ba miền.